Ο Πειραιάς πριν από χιλιάδες χρόνια ήταν νησί, με τον πρώτο οικισμό να ιδρύεται πάνω στον λόφο Μουνιχίας (σήμερα Προφήτη Ηλία). Χωριζόταν από την υπόλοιπη Αττική στο ύψος του σημερινού Νέου Φαλήρου. Το υγρό αυτό χώρισμα, κυρίως με τις προσχώσεις του ποταμού Κηφισού, με τα χρόνια έγινε βάλτος και κατόπιν γη. Από το γεγονός αυτό προέκυψε το όνομα του Πειραιά (περαιώ = περνώ απέναντι).
Ο Πειραιάς ήταν μια ασήμαντη κωμόπολη μέχρι την εποχή του Θεμιστοκλή (5ος αιώνας π.Χ.), όταν αναδείχθηκε σε σπουδαίο ναυτικό κέντρο. Ο Θεμιστοκλής αναγνώρισε την αξία του Πειραιά, με τα 3 φυσικά λιμάνια του (τα σημερινά εμπορικό λιμάνι – Ζέα – Μικρολίμανο), και την ανέδειξε σε επίνειο της Αθήνας. Το 480 π.Χ., μετά την νίκη των Ελλήνων κατά των Περσών στη ναυμαχία της Σαλαμίνας, χτίστηκαν τείχη και οχυρώσεις, άλλαξε ο πολεοδομικός σχεδιασμός της πόλης, με αποτέλεσμα να αναπτυχθεί σε ναυτικό και εμπορικό κέντρο.
Η λάμψη του Πειραιά κράτησε μέχρι την Ρωμαϊκή κατοχή (2ος αιώνας μ.Χ.). Στα χρόνια τα Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, Γότθοι και πειρατές λεηλατούν την περιοχή η οποία σταδιακά ερημώνει.
Το 13ο αιώνα μ.Χ. για πρώτη φορά γίνεται επίσημη αναφορά του Πειραιά ως «Porto Leone», πιθανότατα εξαιτίας ενός μαρμάρινου αγάλματος λιονταριού ύψους 3μ που βρισκόταν στο λιμάνι του Πειραιά και αποτελούσε σύμβολο της πόλης για αιώνες. Το άγαλμα εκλάπη από το ναύαρχο Φραγκίσκο Μοροζίνη το 1687 μ.Χ. και μεταφέρθηκε στη Βενετία ως λάφυρο – σήμερα βρίσκεται στο ναύσταθμο της Βενετίας.
Στην Τουρκοκρατία ο Πειραιάς άδειασε με μοναδική εξαίρεση τους μοναχούς της μονής του Αγίου Σπυρίδωνα, η οποία καταστράφηκε από τους Τούρκους στην πολιορκία του Καραϊσκάκη. Απελευθερώθηκε το 1827 μ.Χ., αν και ουσιαστικά η νεώτερη ιστορία του ξεκινά το 1835, όταν μεταφέρθηκε η πρωτεύουσα του Ελληνικού Κράτους στην Αθήνα.
Ο Πειραιάς σήμερα είναι μια σύγχρονη πόλη, με πολλά εμπορικά κέντρα, έντονη νυχτερινή διασκέδαση (πριν τον κορωνοϊό), όμορφες γραφικές ταβέρνες και πολλά αξιοθέατα.
